Του Φίλιππου Ζάχαρη (zachfil64@gmail.com)

Ποτέ δεν θα πρέπει να είναι σίγουροι οι πολίτες ότι κάποιο κόμμα που βρίσκεται στην εξουσία κυβερνά με γνώμονα το συλλογικό συμφέρον. Αυτό συμβαίνει και πολύ περισσότερο στην Ελλάδα επειδή τα συντεχνιακά ζητήματα υπερτερούν των συνολικά κοινωνικών, σε ένα κράτος που ούτως ή άλλως η επίλυση των προβλημάτων της κοινωνίας μετατίθεται διακαώς στο απώτερο μέλλον.

Ποτέ καμία κυβέρνηση δεν κοίταξε ούτε μερίμνησε για τα σαθρά θεμέλια της ελληνικής κοινωνίας και πολύ περισσότερο δεν έβαλε στο πλάνο την δημιουργία του πολυπόθητου κοινωνικού κράτους, ώστε τουλάχιστον να μπορεί ο κόσμος να αμφισβητεί όχι γενικώς και αορίστως, αλλά να επικεντρώνεται στις όποιες ελλείψεις και όχι στην ανυπαρξία κοινωνικών θεσμών.

Στα υπόλοιπα ευρωπαϊκά κράτη βασικά προβλήματα που λαμβάνουν χώρα στην εκπαίδευση ή την υγεία αν δεν έχουν επιλυθεί, τουλάχιστον έχουν μπει οι βάσεις για ένα ευοίωνο μέλλον και ειδικά τώρα μεσούσης της πανδημίας. Για να ασκήσεις κριτική, για παράδειγμα, στο παραδοσιακά ισχυρό γαλλικό εκπαιδευτικό σύστημα, θα πρέπει ως χώρα να έχεις βάλει γερές βάσεις για την Παιδεία και την μόρφωση και όχι να έχεις μετατρέψει τα σχολεία και τα πανεπιστήμια σε κέντρα παραβατικότητας, που δήθεν θα εξαλειφθεί από την πανεπιστημιακή αστυνομία.

Αυτό απαιτεί θέληση από το κράτος, την δημιουργία καινούργιων υποδομών, αλλά πάνω απ' όλα εκπαίδευση του διδακτικού προσωπικού. Αν αυτό δεν γίνει, θα αναμασάμε τα λόγια μας σε μία χώρα ουραγό σε θέματα εκπαίδευσης και Παιδείας. Γι' αυτό σας λέω, η εκ περιτροπής προάσπιση και τακτοποίηση συντεχνιακών ζητημάτων και όχι η αξίωση για ριζικές αλλαγές στην κοινωνία, είναι και παραμένει προβληματική. 

Τα κόμματα εξουσίας στην Ελλάδα ακολουθούν την πεπατημένη των προηγούμενων δεκαετιών, με αποτέλεσμα όχι απλά να μην υπάρχει κοινωνικό κράτος, αλλά ολοένα και περισσότερο να αυξάνει η πίεση στον λαό να συμμορφωθεί με τα νέα ισχύοντα δεδομένα. Αυτά μπορεί να αφορούν από την ενέργεια, μέχρι την εκπαίδευση και την Υγεία, την Δημόσια τάξη, την έρευνα και τα δημόσια οικονομικά.

Δεν επιλύονται, όμως, τα σοβαρά κοινωνικά ζητήματα με απλή αυτοματοποίηση των πάντων, με την ολοένα και μεγαλύτερη μείωση της ταλαιπωρίας των πολιτών, με λίγα λόγια δεν έχει και τόση σημασία να βγάζει κανείς ένα πιστοποιητικό ηλεκτρονικά, όταν υπάρχουν χιλιάδες αν όχι εκατομμύρια νοικοκυριά που δεν έχουν καν εκπαιδευθεί σχετικά, αλλά πάνω απ' όλα δεν έχουν τους οικονομικούς πόρους, ώστε να λειτουργούν πραγματικά ως πολίτες. Αισθάνεται αδύναμος δηλαδή ο κόσμος και επειδή δεν υπάρχει εκ των προτέρων καμία σχετική ενημέρωση, καλούνται να συμμορφωθούν με τις νέες διαμορφωμένες συνθήκες.

Το κοινωνικό κράτος απουσιάζει. Αισθάνεται κανείς ότι από την μια μέρα στην άλλη και επειδή και μόνο η Ελλάδα πρέπει να συγχρονιστεί με τις άλλες χώρες της ΕΕ, γίνονται πράγματα απλά για να γίνονται και στο τέλος δεν υπάρχει τίποτε που να μπορεί να αξιολογηθεί θετικά.

Από κάπου πρέπει να αρχίσει βέβαια να λειτουργεί το περίφημο κοινωνικό κράτος. Από πού όμως; Από την υποβολή των δηλώσεων ηλεκτρονικά ή την ταυτοποίηση στοιχείων διαδικτυακά; Γιατί εντυπωσιάζουν όλα αυτά κάποιους την στιγμή που η δημόσια Υγεία, για παράδειγμα βρίσκεται σε ένα μόνιμο τέλμα; Γιατί δεν απορεί ο ψηφοφόρος του κάθε κόμματος για το γεγονός ότι οι αθλητικές υποδομές για τον απλό πολίτη είναι ανύπαρκτες και ενθουσιάζεται από τις μακέτες ή την κατασκευή των καινούργιων γηπέδων ποδοσφαίρου;

Και τελικά, γιατί βλέπουμε το δέντρο και χάνουμε το δάσος; Στην Ελλάδα ήταν πάντα έτσι. Απουσία του κοινωνικού κράτους, επικροτούνται μόνο κάποιες αποσπασματικές ενέργειες που δεν ωφελούσαν, ούτε ωφελούν, όμως, τον πολίτη. Οι νοοτροπίες της ατομικής βόλεψης έχουν εκτοξευθεί στα ύψη και δεν διαφαίνεται κάποια μείωση στην αδηφάγα αυτή τάση.

Με όλα αυτά, η εξέλιξη της Ελλάδας αναβάλλεται στο διηνεκές. Και οι Έλληνες πολίτες δεν κάνουν σημαντικά βήματα προς τα εμπρός. Μένει μόνο ο απόηχος από τις εκάστοτε προεκλογικές συγκεντρώσεις που στοχεύουν στην παραπλάνηση και μόνο.

Γιατί το κράτος που σέβεται τον πολίτη δεν περιμένει την ψήφο του κάθε τέσσερα χρόνια, με την κλασική απονομή εμπιστοσύνης στην τάδε ή τάδε πολιτική. Γιατί το κοινωνικό κράτος στην Ευρώπη υπάρχει και με αυτό ως δεδομένο, οι πολίτες εκεί προσπαθούν για το καλύτερο και όχι για το αυτονόητο.