Του Φίλιππου Ζάχαρη (zachfil64@gmail.com)

Η επαναφορά της μνήμης για γεγονότα που έλαβαν χώρα στο μακρινό παρελθόν δεν διορθώνει κάτι ουσιαστικό στο παρόν, παρά μόνο υπενθυμίζει σε μεγάλη συχνότητα και ένταση ότι οι άνθρωποι αλλάζουν ή καλύτερα μεταλλάσσονται αναλόγως των προσφορών που τους γίνονται αλλά και των υλικών αγαθών που τους προφέρονται αφειδώς.

Δεν ωφελεί δηλαδή να αναρωτιέται κανείς για το ένα ή το άλλο, για το αν η εφηβεία βιώθηκε με επιτυχία ή όχι ή αν η ενηλικίωση μπορεί να σημάνει την απαρχή ενός νέου κόσμου. Οι άνθρωποι σχεδόν αποδέχονται με ανοιχτές αγκάλες ό,τι μπορεί να τους δοθεί και μάλλον μετανιώνουν που όλα αυτά δεν τα κατάλαβαν από νωρίς. Η δικαιολόγηση της ύπαρξης και του ρόλου μπορεί να ανανεωθεί κάθε φορά και οι προβαλλόμενες δικαιολογίες πείθουν τον κάθε συμμετέχοντα πως αυτό που κάνει τώρα είναι το σωστό.

Αυτό λέγεται πυροδότηση αυτοεκτίμησης και άκρατου εγωισμού, αλλά πάνω απ' όλα υποτιθέμενη ευρηματική τακτοποίηση των επιθυμιών με ταυτόχρονη αποδοχή του καταλυτικού δήθεν μεγαλείου τους. Όταν λοιπόν σκέπτεται κανείς τον κόσμο, θα πρέπει να προβαίνει πάνω απ' όλα σε δεικτική ενδοσκόπηση και πάγια αυτοεξέταση, για το αν η δική μας πορεία είναι η επιθυμητή και όχι το κατά πόσο αλλάξαμε την προσωπική μας πορεία για κυρίως δυνητικά οφέλη.

Κάθε τέσσερα χρόνια τα κόμματα ανανεώνουν την κοροϊδία σε βάρος των πολιτών. Ολοένα και πιο συχνά, όμως και οι πολίτες κοροϊδεύουν τον εαυτό τους μιμούμενοι τα κόμματα. Έτσι και το συμβόλαιο εξαπάτησης των πολιτών ανανεώνεται και οι ίδιοι οι πολίτες εξαπατούν τους εαυτούς τους με τις ίδιες και απαράλλακτες επιλογές. Όλοι ευχαριστημένοι λοιπόν, με τον τρόπο που παίζεται το παιχνίδι.

Αν δεν συνέβαινε αυτό, δεν θα υπήρχαν ούτε άνθρωποι που υποφέρουν, ούτε, όμως και εκείνοι που ευημερούν σε βάρος τους. Δεν μιλά κανείς για ιδανικές κοινωνίες, καθώς δεν υπάρχουν, μιλάμε απλά για απαξίωση της ίδιας της ανθρώπινης επικοινωνίας από ανθρώπους που θεωρούν πως τα ξέρουν, αλλά πάνω απ' όλα πως τα βίωσαν, όλα.

Είναι γνωστό ότι άνθρωποι που αντέδρασαν σε νεαρή ηλικία, βρίσκονται σε καίρια πόστα εξουσίας κατά την ενηλικίωση. Είναι επίσης, γνωστό ότι από ένα σημείο και μετά κακές συνήθειες των γονιών υιοθετούνται από τα παιδιά τους, τα οποία ως νέοι γονείς και αυτοί φιγουράρουν με τα κάθε λογής συντηρητικά στολίδια περασμένων δεκαετιών. Το πού πάει η αντίδραση και αμφισβήτηση της εφηβείας, αυτό καλύτερα θα πρέπει να απευθυνθεί ως ερώτημα στους μεταλλαγμένους της ενηλικίωσης.

Μια γρήγορη ματιά στο παρελθόν μπορεί να αποσαφηνίσει τις νοητικές αυτές δυσχέρειες, ποια ήταν δηλαδή η αφετηρία του καθενός, ποιες οι προσδοκίες αλλά και οι ελλείψεις του. Ανακαλώντας κανείς στη μνήμη και ανακαλύπτοντας ότι εκεί βρίσκονται κρυμμένες όλες οι αλήθειες, μπορεί να συμπεράνει με ευκολία ότι η πορεία του κόσμου είναι περίπου προβλέψιμη.  

Αυτό που εκμεταλλεύεται το όλο σύστημα και από πολύ καιρό ξετυλιγμένο κουβάρι εξουσίας είναι αυτή ακριβώς η λήθη που προκλήθηκε από την απότομη ενηλικίωση, λες και πάντα από ένα σημείο και μετά πρέπει και επιβάλλεται να επιτευχθεί η πολυπόθητη αλλοίωση σε όλα τα επίπεδα, λες και η πλήρωση του καθενός επιτυγχάνεται με την βίαιη επιστροφή του σε ό,τι μισούσε και ειρωνευόταν.

Πικρή η ζωή για όσους μπόρεσαν και μπορούν να κρατιούνται στο ύψος τους. Από ένα σημείο και μετά, όμως «δεν υπάρχει επιστροφή» που έλεγε ο προφητικά ο Franz Kafka, εκφράζοντας ρητά πως «το σημείο αυτό πρέπει να φταστεί». Είναι κάτι σαν μία τελευταία υπόσχεση, μια τελευταία προσπάθεια σε τούτη τη ζωή, ένας ύστατος αγώνας για να κρατηθούν ζωντανές οι ιδέες και τα οράματα.

Φυσικά αυτό δεν αφορά τους πάντες παρά εκείνους τους λίγους που δεν αθέτησαν διαχρονικά τις υποσχέσεις. Λόγω αυτών των λίγων υπάρχουν ακόμη αξίες, αλλά πάνω απ' όλα γόνιμος διάλογος. Υπάρχουν δηλαδή ενεργοί πολίτες που συμμετέχουν στην ρητή αναμόρφωση της κοινωνίας, οι οάσεις εκείνες που εντός τους βρίσκουν καταφύγιο οι κάθε είδους μειοψηφίες.  

Και το γεγονός και μόνο ότι οι μειοψηφίες αυτές γίνονται εν μέρει αποδεκτές από την μάζα, αυτό αποτελεί επιτυχία που χρεώνεται σε αυτούς τους λίγους, που τις εποχές του άκρατου συντηρητισμού ύψωσαν τις φωνές τους για την διαφορετικότητα και το διαφορετικό.

Γιατί ανακαλώντας στην μνήμη ό,τι αφορά την απόδοση ευθυνών ως προς το τωρινό κατάντημα παθητικοποίησης, θα πρέπει ενίοτε να μην ξεχνάμε τους από μηχανής θεούς που με τις παρεμβάσεις τους συνεχίζουν να εμπνέουν τις νεότερες γενιές. Ακόμη και αν η απουσία τους είναι αισθητή.

Ακόμη και αν εκατομμύρια μετανοηθέντες σχημάτισαν κάνοντας ουρές γύρω από το νέο μπλοκ εξουσίας, εγκαταλείποντας ιδέες που κατά την γνώμη τις κάνουμε μόνο έφηβοι. Λυπηρή ανάμνηση για τους κάθε λογής παραστρατημένους.