Του Φίλιππου Ζάχαρη (zachfil64@gmail.com)

Tα δύο τελευταία χρόνια άλλαξαν πολλά λόγω της πανδημίας αλλά και της συνεχιζόμενης κλιματικής αλλαγής. Τα μέτρα που λαμβάνονται πλέον είναι πολλά και πολυεπίπεδα, με δεδομένο ότι η πανδημία συνεχίζεται το ίδιο όπως και η κλιματική αλλαγή, με παράλληλα πολλά προβλήματα στις οικονομίες των χωρών της Ευρώπης.

Στο πλαίσιο αυτό, η ΕΕ συνεχίζει να κατανέμει τα κονδύλια σε διάφορους τομείς, όπως θα δούμε και παρακάτω, ρίχνοντας το βάρος στην πανδημία, την υγειονομική περίθαλψη, την προστασία του περιβάλλοντος και τα τρόφιμα.

Με την πολιτική αυτή επιδιώκεται η στήριξη όλων αυτών που επλήγησαν από την παρατεταμένη κρίση που αναμένεται να γίνει και επισιτιστική λόγω του πολέμου στην Ουκρανία.

Ας δούμε τον σχεδιασμό και τις εκθέσεις για το 2021 και 2023.

Τα κονδύλια για το 2021

Η Κομισιόν λοιπόν παρουσίασε την ετήσια έκθεση για τη διαχείριση και τις επιδόσεις του προϋπολογισμού της ΕΕ (ΕΕΔΕ) για το οικονομικό έτος 2021, μέσω της οποίας αναλαμβάνει τη συνολική πολιτική ευθύνη όσον αφορά τη διαχείριση του προϋπολογισμού της ΕΕ για το προηγούμενο έτος.

Η έκθεση προβλέπεται από το άρθρο 318 της ΣΛΕΕ και το άρθρο 247 του δημοσιονομικού κανονισμού και αποτελεί μέρος της δέσμης ενοποιημένων δημοσιονομικών εκθέσεων και εκθέσεων και λογοδοσίας, την οποία η Κομισιόν υποβάλλει προς υποστήριξη του αιτήματός της για απαλλαγή στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο.

Η απαλλαγή είναι η διαδικασία μέσω της οποίας το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο αξιολογεί την εκτέλεση του προϋπολογισμού της ΕΕ από την Ευρωπαϊκή  Επιτροπή.

Σύμφωνα με την έκθεση, πέρυσι, τα κονδύλια της ΕΕ εξακολούθησαν να διαδραματίζουν κρίσιμο ρόλο στην απόκριση της ΕΕ στην πανδημία του κορωνοϊού, και στις συνέπειές της.

Μεταξύ των βασικών έργων, συμπεριλαμβανόταν η χρηματοδότηση της εισαγωγής του ψηφιακού πιστοποιητικού COVID-19, η προμήθεια υλικού που σχετίζεται με την υγειονομική περίθαλψη, η παροχή βοήθειας στο ιατρικό προσωπικό και η επιχειρησιακή υποστήριξη για ικανότητες κινητής ιατρικής βοήθειας και η αγορά εμβολίων για χώρες χαμηλότερου εισοδήματος.

Συνολικά, το 34,6% του συνδυασμένου προϋπολογισμού της ΕΕ και του NextGenerationEU, δηλαδή 146 δισ. euro, δαπανήθηκαν για την καταπολέμηση της κλιματικής αλλαγής το 2021.

Αυτό σημαίνει ότι έχουν ήδη δαπανηθεί από τον προϋπολογισμό της ΕΕ, μόνον για το έτος 2021, τα δύο τρίτα του συνολικού ποσού που είχε δαπανηθεί κατά την περίοδο 2014-2020.

Κατανομή κονδυλίων & σχεδιασμός για το 2023

Εντωμεταξύ, η Κομισιόν πρότεινε και τον ετήσιο προϋπολογισμό της ΕΕ ύψους 185,6 δισ. ευρώ για το 2023, ο οποίος θα συμπληρωθεί με περίπου 113,9 δισ. ευρώ υπό μορφή επιχορηγήσεων στο πλαίσιο του NextGenerationEU.

Σε ότι αφορά την κατανομή των κονδυλίων τα κυριότερα αφορούν μεταξύ άλλων:

-103,5 δισ. ευρώ σε επιχορηγήσεις από το NextGenerationEU στο πλαίσιο του Μηχανισμού Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας (ΜΑΑ) για τη στήριξη της οικονομικής ανάκαμψης και ανάπτυξης μετά την πανδημία του κορωνοϊού και για την αντιμετώπιση των προκλήσεων που θέτει ο πόλεμος στην Ουκρανία.

-53,6 δισ. ευρώ για την κοινή γεωργική πολιτική και 1,1 δισ. ευρώ για το Ευρωπαϊκό Ταμείο Θάλασσας Αλιείας και Υδατοκαλλιέργειας, για τους Ευρωπαίους γεωργούς και αλιείς, αλλά και για την ενίσχυση της ανθεκτικότητας του αγροδιατροφικού και του αλιευτικού τομέα και την παροχή των απαραίτητων δυνατοτήτων για διαχείριση κρίσεων ενόψει των αναμενόμενων παγκόσμιων ελλείψεων στον εφοδιασμό τροφίμων.

-46,1 δισ. ευρώ για την περιφερειακή ανάπτυξη και τη συνοχή με σκοπό τη στήριξη της οικονομικής, κοινωνικής και εδαφικής συνοχής, καθώς και για τις υποδομές στήριξης της πράσινης μετάβασης και των έργων προτεραιότητας της Ένωσης.

-14,3 δισ. ευρώ για τη στήριξη των εταίρων και των συμφερόντων της ΕΕ στον κόσμο, εκ των οποίων 12 δισ. ευρώ στο πλαίσιο του Μηχανισμού Γειτονίας, Ανάπτυξης και Διεθνούς Συνεργασίας -Η Ευρώπη στον κόσμο (ΜΓΑΔΣ- Η Ευρώπη στον κόσμο), 2,5 για τον Μηχανισμό Προενταξιακής Βοήθειας (ΜΠΒ ΙΙΙ) και 1,6 δισ. ευρώ για την ανθρωπιστική βοήθεια (HUMA).

-13,6 δισ. ευρώ για την έρευνα και την καινοτομία, εκ των οποίων 12,3 δισ. ευρώ για το εμβληματικό ερευνητικό πρόγραμμα της Ένωσης «Ορίζων Ευρώπη». Αναμένεται να χρηματοδοτηθεί με επιπλέον 1,8 δισ. ευρώ από το NextGenerationEU.

-4,8 δισ. ευρώ για ευρωπαϊκές στρατηγικές επενδύσεις, εκ των οποίων 341 εκατ. ευρώ για το InvestEU στο πλαίσιο βασικών προτεραιοτήτων.