Του Φίλιππου Ζάχαρη (zachfil64@gmail.com)

Προσπαθώντας να αποκρυπτογραφήσει κανείς τους κώδικες επικοινωνίας των ανθρώπων μεταξύ τους ανακαλύπτει ότι σε πρώτο πλάνο βρίσκεται η επανάληψη και σε δεύτερο πλάνο η ίδια η ουσία της επικοινωνίας. Όταν λέω επανάληψη, εννοώ την διάπραξη των ίδιων λαθών κάτω από τους ίδιους όρους τέλεσης ενός ψευδοεπικοινωνιακού προτσές, όπως και την ανάλογη βαρύτητα σε αδιέξοδα επιχειρήματα, δια των οποίων καταγράφεται μία ακόμη αποτυχημένη προσπάθεια στοιχειώδους ανθρώπινης προσέγγισης.

Την σημερινή εποχή, η ισχυροποίηση του εγώ με την ταυτόχρονη αδυναμία εξεύρεσης διαύλων πραγματικής επικοινωνίας, με λίγα λόγια η ανίσχυρη διαδικασία προς έναν δημιουργικό και γόνιμο διάλογο, συντελούν στην αθέτηση διαχρονικών υποσχέσεων για έναν πιο κατανοητό κόσμο, σε έναν κόσμο που εξακολουθεί να χάνεται στις Συμπληγάδες της ασημαντότητας. Αυτή δε συνεχίζει να καταγράφει σημαντικές νίκες και κατακτά ολοένα και περισσότερους πρεσβευτές.  

Αυτή η εικόνα των ανθρώπων διευκολύνει την όλη Επίβλεψη, καθώς δεν εμπίπτει σε δυσμένεια η τακτική της έστω και εικονικής απεμπόλησης των ευθυνών, με αποτέλεσμα η εξέλιξη των κοινωνιών να οριοθετείται από το αλάνθαστο μιας αόρατης και αόριστης εξουσίας που έχει ως αποτέλεσμα την καλλιέργεια αισθήματος φόβου και πανικού στους επιχειρούντες μια διαφορετική προσπάθεια με απώτερο στόχο την ριζική αλλαγή.

Οι άνθρωποι, με λίγα λόγια, δεν επικοινωνούν όχι γιατί δεν το θέλουν, αλλά γιατί φοβούνται την κρίση και τις ενοχές πως για μια ακόμη φορά έκαναν λάθος. Αυτή η αίσθηση, όμως, είναι λαθεμένη, αλλά πάραυτα βολική για τις ζωτικές εκμεταλλευτικές κοινωνίες.   

Η επανάληψη λοιπόν, των ίδιων λαθών είναι που οδηγεί σε ένα νέο αδιέξοδο, κάνοντας τους επικοινωνιακούς κώδικες  δυσπρόσιτους και τους πρεσβευτές της υπεραπλουστευμένης μονολογικής υπεροχής επιχαιρόμενους που δεν υφίσταται καν διάλογος.

Τα περιθώρια στενεύουν και πάλι, την ίδια στιγμή που λιγοστεύουν επικίνδυνα οι φωτεινές εξαιρέσεις και παγιώνεται η επιφανειακότητα ακόμη και στα πιο βαθιά θέματα. Κώδικες επικοινωνίας ουσιαστικά δεν υπάρχουν, ενώ η ευκολία της παραπληροφόρησης ενδύεται το πέπλο ενός τεχνητού μυστηρίου, που κάνει τους ανθρώπους ολοένα και πιο περίεργους να ξεναγηθούν ή να περιηγηθούν διαδικτυακά στα μυστικά της.

Στο τέλος, επικρατεί αυτό που προέβλεψαν από νωρίς επιφανείς στοχαστές του παρελθόντος, πως οι κοινωνίες αρνούνται να αναζητήσουν γιατί αυτό κουράζει αλλά πάνω απ' όλα αντίκειται στην ευκολία τους τρόπους εκείνους που θα άρουν τα αδιέξοδα γιατί πολύ απλά έχουν εντρυφήσει στο εύπεπτο παράλογο.

Λύση σε αυτό δεν υπάρχει δεν υφίσταται εδώ και πολλές δεκαετίες, από τότε που στέγνωσαν τα μελάνια της δημιουργικής γραφής, από τότε που κάποιοι μίλησαν για το τέλος πολλών ουσιαστικών πραγμάτων που αφορούν την ανθρώπινη επικοινωνία.

Είναι πολύ σωστή και αναγκαία ενίοτε η υπενθύμιση ότι στις τελευταίες μεγάλες επαναστάσεις, όπως του Μάη του 68, δεν υπήρχαν συνολικά κοινωνικά αιτήματα παρά μερικά, δεν υπήρχε ολιστική θεώρηση και κατεύθυνση προς μια πραγματικά διαφορετική κοινωνία. Από τότε έχουν περάσει 54 χρόνια και δεν έχει συμβεί ουσιαστικά τίποτε όπως κατ' ουσίαν τίποτε δεν έγινε και τότε.   

Φαίνεται πως οι άνθρωποι, λαμβάνοντας υπόψιν την επαναληπτική ροή του χρόνου, δεν αξιώνουν να μεταβούν σε ένα άλλο επίπεδο, τουναντίον διανύουν με μεγάλες ταχύτητες σοβαρά συμβάντα εκμηδενίζοντάς τα γιατί έτσι υποδεικνύεται από την καφκικού τύπου αόρατη και αόριστη επιτήρηση, που δεν έχει να κάνει τόσο με τον ίδιο τον εσωτερικό κόσμο παρά μόνο από συνεχή και αδιάλειπτη εποπτεία.

Ο καθένας νομίζει ότι εξακολουθεί να είναι κάτι, πολύ περισσότερο όταν ισχυροποιεί εικονικά το εγώ του από τον αδιασάλευτο παραπληροφοριακό οργασμό που λανσάρεται ως ελεύθερη επιλογή και αξιολόγηση της όποιας πληροφορίας.  

Οι άνθρωποι, τρόπον τινά, επαναλαμβάνουν τα ίδια λάθη από τότε που έπαψαν να υπάρχουν πραγματικοί στοχαστές, διανοητές, ποιητές, λογοτέχνες και σεσημασμένοι αιρετικοί της συμβατικής καθημερινότητας.

Είναι αυτή ακριβώς η καθημερινότητα που εμπερικλείει τα φτωχά νοήματα και συλλογισμούς στο όνομα μιας υπεραπλούστευσης της ζωής, επειδή από ένα σημείο και μετά απαξιώθηκε η σκέψη και πάνω απ' όλα η πορεία της, ο σκεπτικός λαβύρινθος εν γένει.

Μάθαμε να μιλάμε αλλιώς εδώ και πολλές δεκαετίες, διδαχθήκαμε πώς να αποδιώχνουμε το «Υψηλόν» των Αρχαίων Ελλήνων, δεχθήκαμε πως η πολυπροϊοντική προσφορά είναι η υπέρτατη αξία και αγαθό.

Η ρητή επανάληψη σε μία ευθύγραμμη πορεία χωρίς καν διάθεση παρέκκλισης από το ορατό αλλά όχι αληθινό, με δεδομένο ότι τις στοχαστικές φωνές τις πήρε ο αέρας μακριά.