Του Φίλιππου Ζάχαρη (zachfil64@gmail.com)

Μερικές φορές υπάρχει μία και μόνο οδός που θα πρέπει κανείς να ακολουθήσει προκειμένου να βγει από το αδιέξοδο στο οποίο έχει περιέλθει. Μιλώ για τους ανθρώπους εκείνους που έχασαν την πορεία και βρέθηκαν σε δυσχερή θέση ακόμη και αν οι ίδιοι δεν είχαν το μεγαλύτερο μερτικό της ευθύνης για την εν λόγω κατάληξη.

Υπάρχουν δηλαδή πολλοί άνθρωποι με μεγάλες πνευματικές δυνατότητες που για τον βασικό λόγο του ότι η κοινωνία δεν προσφέρει τις κατάλληλες προϋποθέσεις για την ανάπτυξη των δεξιοτήτων τους, απώλεσαν την δυνατότητα να εξελίξουν αυτές ακριβώς τις δυνατότητες και να πορευτούν στο δρόμο της επιλογής τους.  

Η απώλεια του στόχου δημιουργεί μία παρατεταμένη δυσφορία και αμηχανία, ενώ από ένα σημείο και μετά γίνεται συνήθεια η ήττα. Την ίδια στιγμή, η κοινωνία απομονώνει ολοένα και περισσότερο τους ανθρώπους αυτούς, με την ταχύτητα και την εξάλειψη των ευκαιριών.

Πόσες φορές δεν έχετε δει ανθρώπους που θα έπρεπε να έχουν φτάσει ψηλά, να καθηλώνονται από αυτήν ακριβώς την αμήχανη στάση απέναντι στον εαυτό τους και την κοινωνία; Πόσες φορές δεν συζητήσατε και σχολιάσατε τις χαμένες ιδιοφυίες που είχαν τόσα να προσφέρουν στην επιστήμη και την κοινωνία; Κάτι τέτοιους ανθρώπους μπορείτε να τους συναντήσετε από τις δημόσιες υπηρεσίες μέχρι τα νοσοκομεία, τα εμπορικά μαγαζιά ή τα ψυχιατρεία.

Δεν έχει σημασία ποιος σχολιάζει και πώς γιατί, αυτό είναι αναπόφευκτο. Αυτό που ενδιαφέρει είναι αυτή ακριβώς η περιθωριοποίηση των ανθρώπων αυτών που είχαν τόσα πολλά να προσφέρουν στην κοινωνία, αλλά που δεν μπόρεσαν τελικά να αξιοποιήσουν συνολικά τις δυνατότητές τους. Ο χρόνος είναι πάντως αδίστακτος και οι ευκαιρίες μειώνονται δραματικά. Οι άνθρωποι για τους οποίους ομιλώ συνεχίζουν να υποφέρουν από αυτή την κατάληξη και όλες τους οι επιθυμίες καταπνίγονται εν μέσω μεγάλης ταχύτητας των εξελίξεων. Στο τέλος τέλος πρόκειται για μία μάχη με το χρόνο, για μια αναμέτρηση που στο τέλος θα έχει νικητές και χαμένους.

Το αν κάποιος ανασυνταχθεί και επαναπροσδιοριστεί, αυτό έχει να κάνει με την θέληση που έχει να ανταπεξέλθει στις δυσκολίες. Δεν υπάρχουν από ένα σημείο και μετά ρητές οδηγίες για το πώς θα ανακτηθεί ο χαμένος χρόνος. Αυτό που γίνεται, είναι να υπενθυμίζει κάποιος στον εαυτό του πως έχει ακόμη περιθώρια ανάνηψης. Την στιγμή που όλος ο κόσμος τρέχει και δεν φτάνει, αυτήν ακριβώς την στιγμή θα πρέπει να γίνει συνείδηση ότι δεν παίζει κανένα ρόλο η ηλικία, ούτε ο χαμένος χρόνος, παρά η θέληση να πορευτεί κανείς στον δρόμο που χάραξε εξαρχής.

Υπάρχουν λοιπόν, βάσιμες ελπίδες και για όλους αυτούς που δεν έγιναν famous, αλλά που θα μπορούσαν να εξακολουθούν να προσφέρουν στον εαυτό τους και την κοινωνία. Η τελευταία, όπως είπα, κινείται σε γοργούς ρυθμούς και δεν περιμένει κανέναν παρά μόνο την αφομοίωση των πάντων. Την κοινωνία, όμως και τους ρυθμούς της την διαμορφώνουν οι άνθρωποι. Μόνο αυτοί μπορούν να αλλάξουν τα δεδομένα και να αναδημιουργήσουν τα θεμέλιά της. Όσο αυτό δεν γίνεται, περιπτώσεις σαν και αυτές της περιθωριοποίησης συνεχίζουν να προκαλούν αλυσιδωτές παρενέργειες. Οι άνθρωποι που αναφέρομαι δεν παύουν να απομονώνονται και να χάνονται στους εσωτερικούς τους λαβυρίνθους.

Λύση για όλο αυτό δεν υπάρχει ουσιαστικά. Μόνο αν η μάζα θελήσει να αλλάξει τους ρυθμούς του χρόνου εκτέλεσης και πραγματοποίησης συναλλαγών και διαπροσωπικών σχέσεων, ώστε να χωρούν όλοι στο τρένο της εξέλιξης, μόνο αν οι πολίτες αποφασίσουν να αξιώσουν μεγάλες αλλαγές στον τρόπο ζωής, μόνο τότε θα πάψει και η περιθωριοποίηση των ανθρώπων που προανέφερα.

Μέχρι τότε ο καθένας από αυτούς θα πρέπει να επαναπροσδιοριστεί και να βρει πότε ακριβώς και γιατί έχασε την πορεία του. Σε τελική ανάλυση, αυτό που μετρά στην ζωή δεν είναι τόσο το να είναι κανείς καταξιωμένος, αλλά να ικανοποιεί κυρίως τον εαυτό του. Αυτό που αποκαλείται στεγνά και στυγνά ανταγωνισμός και υπεροψία αφορά άλλους. Η οδός της εσωτερικής αναζωογόνησης είναι και παραμένει ο μοναδικός στόχος.