Του Φίλιππου Ζάχαρη

Πάντα υπάρχουν κενά που θα πρέπει να πληρωθούν. Πάντοτε οι εκάστοτε παθογένειες θα πρέπει να επισημαίνονται προκειμένου να αποδίδονται οι ευθύνες μετά από ατυχήματα ή τραγωδίες, που δεν οφείλονται μόνο στο ανθρώπινο λάθος, αλλά στις συνολικές άθλιες πολιτικές, που αφορούν είτε στην ασφαλή κυκλοφορία των πολιτών, είτε στις δεσμεύσεις του επίσημου κράτους απέναντί τους, είτε στην ίδια την προστασία των εισοδημάτων τους. Ο λόγος ανήκει λοιπόν στον πολίτη.

Ποτέ σε αυτή την δύσμοιρη χώρα, δεν ενδιαφέρθηκε κανείς για τις ανάγκες των πολιτών πολύ περισσότερο για την ασφάλειά τους. Το ότι η τωρινή κυβέρνηση έχει τεράστια ευθύνη για την τραγωδία των Τεμπών είναι αδιαμφισβήτητο γεγονός. Το ότι όμως και η αντιπολίτευση συνολικά έχει πολύ μεγάλες ευθύνες για την διαχρονική αποσιώπηση των προβλημάτων στον ελληνικό σιδηρόδρομο, είναι πέρα από κάθε αμφιβολία.

Επίσης το ίδιο υπεύθυνα είναι και τα όποια συνδικάτα λειτουργούν πάντα κάτω από κάποια κομματική ομπρέλα και πέρα από κάποιες επιμέρους ανακοινώσεις, που δεν συνέβαλαν σε τίποτε για την αποτροπή μελλοντικών τραγωδιών.

Να τα λέμε όλα αυτά, γιατί οι συζητήσεις για τα Τέμπη είναι πολλές, αλλά μόνο μετά τον τραγικό θάνατο δεκάδων ανθρώπων. Στην Ελλάδα, πρώτο θέμα γίνεται κάτι όταν συμβεί το κακό. Τότε και μόνο απολογείται το κράτος και εκστομίζονται οι συγγνώμες, τότε εμφανίζονται στο προσκήνιο οι γνώστες των προβλημάτων, αλλά και οι κάθε είδους ειδικοί.

Ως δια μαγείας, το υπόλοιπο χρονικό διάστημα, άκρα του τάφου σιωπή. Και να μην αναφέρουν τις εσωτερικές υπηρεσιακές επιστολές και τα κομματικά αλισβερίσια στα συνδικάτα, γιατί και γνώση έχουμε, για το πώς λειτουργούν και μνήμη.

Δεν ξέρω αν ένα ατύχημα ήταν θέμα χρόνου στα ελληνικά τρένα. Δεν ξέρω αν η διαχείριση της κυκλοφορίας των συρμών ήταν αποτέλεσμα υπερβάλλοντα ζήλου των εργαζομένων, ούτε αν και πόσο εξέλειπαν τα ηλεκτρονικά μέσα αποτροπής ενός ατυχήματος, όπως αυτό που κόστισε δεκάδες ζωές.

Αυτό που ξέρω είναι, πως σε κάθε μεριά της Ελλάδος όπου υπάρχει ανακατασκευή, υπάρχουν και εικονοστάσια. Υπάρχουν δε και αμέτρητες οικογένειες που θρηνούν νεκρούς από ολιγωρία και αναισθησία του κράτους, ενώ οι υποσχέσεις για αποτελεσματική αποκατάσταση των όποιων κενών έρχεται, είτε μετά από κάποιο δυστύχημα, είτε λίγο πριν τις εκλογές.

Είναι κοινό μυστικό η όλη κατάσταση, όπως κοινό μυστικό είναι ότι στο κοντινό ή απώτερο μέλλον, θα τηρηθεί κατά γράμμα αυτή η αδιάφορη συμπεριφορά του επίσημου κράτους. Θυμηθείτε μόνο πόσα έχουν συμβεί στους αυτοκινητόδρομους και πόσες δεκαετίες πέρασαν για να επιβληθούν αυστηρά πρόστιμα σε όσους δεν φορούν ζώνη. Τα ίδια πρόστιμα βέβαια απουσιάζουν επιδεικτικά στην ζούγκλα των ελληνικών πόλεων, όπου η νοοτροπία «παρκάρω όπου γουστάρω» και η προσωρινή στάθμευση του περιβόητου λεπτού που γίνεται συνήθως πολύωρη και δη σε θέσεις ΑΜΕΑ, είναι οφθαλμοφανής και προκλητική.

Μόλις πριν από λίγο καιρό, για παράδειγμα, διορθώθηκε η παρατεταμένη τραγωδία στο οδόστρωμα της εθνικής οδού Αθηνών Πατρών, με την κατασκευή πάντως ενός πρόχειρου δρόμου που συνεχώς έχει προβλήματα με την ασφαλτόστρωση (χαρακτηριστικό όλων των ελληνικών δρόμων) αλλά και την παρουσία αμέτρητων διοδίων. Είναι με λίγα λόγια αναντίστοιχη η παροχή σε σχέση με την οικονομική αξίωση.  

Δεν αναμένεται λοιπόν, θεωρώ, κάποια θεαματική βελτίωση στην γενικότερη ασφάλεια των πολιτών. Αν δεν συμβαίνουν τα χειρότερα είναι διότι πάντα υπάρχουν ευσυνείδητοι εργαζόμενοι που κάνουν την δουλειά τους και υπερβαίνουν εαυτόν.  

Και αυτό θα συμβαίνει πάντα, καθώς ο ανθρώπινος παράγοντας παίζει καθοριστικό ρόλο όταν τα μηχανήματα μπλοκάρουν και οι οδηγίες δεν μπορούν να ακολουθηθούν κατά γράμμα.

Οι εργαζόμενοι είναι αυτοί που δίνουν τις λύσεις όποιο ηλεκτρονικό σύστημα για την ασφάλεια των μεταφορών και αν αγοραστεί. Είναι οι ίδιοι εργαζόμενοι βέβαια που έχουν ενίοτε και μεγάλη ευθύνη για τους λανθασμένους χειρισμούς σε κάθε συμβάν.

Πιστεύω πως τα όποια δικαστήρια, ΕΔΕ και παραπομπές υπευθύνων βάρδιας για το τραγικό συμβάν των Τεμπών, δεν πρόκειται να επιλύσουν το πρόβλημα. Ούτε βέβαια και η παρουσία υπουργών για την επανεκκίνηση του σιδηροδρομικού δικτύου, ούτε οι υποσχέσεις για αγορά αξιόπιστων ηλεκτρονικών συστημάτων για την ασφάλεια των μεταφορών.

Θεωρώ πως πάνω απ΄ όλα καταλυτικό ρόλο έχει διαδραματίζει η ευσυνειδησία των εργαζομένων και η αντίστασή τους - πέραν των συνδικαλιστικών συμφερόντων - στην αδιαφορία του κράτους. Και επειδή το κράτος ελέγχεται από το κοινοβούλιο και τα κόμματα που το αποτελούν, επειδή κυβέρνηση και αντιπολίτευση έχουν από κοινού ευθύνες, η αντίσταση αυτή θα πρέπει να είναι ενάντια σε όλους.

Γιατί σε τελευταία ανάλυση, τον πρώτο και τελευταίο λόγο σε μια έστω προσχηματική δημοκρατία, σύμφωνα και με τα νομοθετικά τεφτέρια τους έχει ο πολίτης που ελέγχει, αντιστέκεται και επιβάλλει. Σε αντίθετη περίπτωση, ο ρόλος του είναι διακοσμητικός.