Του Φίλιππου Ζάχαρη (zachfil64@gmail.com)

Η διαπερατότητα των συνθημάτων και αξιώσεων για μια καλύτερα προσαρμοσμένη ζωή δεν αποδίδει τα αρχικώς πολλά υποσχόμενα αποτελέσματα, καθώς ενίοτε οι αξιώσεις αυτές δεν αφορούν το επικοινωνιακό σύμπλεγμα παρά την επιφανειακή ικανοποίηση του να μην υπάρχουν πένητες, λες και τότε θα έπαιρναν όλα ομαλά τον δρόμο τους και το επίπεδο της ζωής θα ανέβαινε σκαλοπάτια, αφού θα κυκλοφορούσε περισσότερο χρήμα, που, όμως, δεν ωφελεί το σύνολο. Στόχος δεν μπορεί να είναι σε καμία περίπτωση η αποκατάσταση των οικονομικών δυσπραγιών, παρά η ισότιμη αντιμετώπιση αλλά και ικανοποίηση των αναγκών των πολιτών εν μέσω μιας ισοτιμίας και ισονομίας. Και κυρίως σε ότι αφορά την επιζητούμενη Παιδεία και Γνώση.

Δεν επιλύεται κανένα πρόβλημα αν κάποτε οι άνθρωποι αποκτήσουν στο σύνολό τους μόνο πρόσβαση σε καθαρό νερό και τροφή, αφήνοντας κατά μέρος την προσφορά της εκπαίδευσης και κυρίως την κατάκτηση της Παιδείας, εκεί που η διαδικασία πνευματικής ενσωμάτωσης και όχι ο όποιος αγώνας για την κατάκτησή της, αποκτά ιδιαίτερη σημασία για την επιβίωση της εκάστοτε κοινωνίας. Δεν πετυχαίνει δηλαδή ο χορτάτος την ατομική πνευματική εξέλιξη επειδή έχει τα προς το ζην, και για τον λόγο αυτό βλέπουμε πολύ συχνά περιπτώσεις ανθρώπων που ξεπούλησαν τα πάντα για την Παιδεία, και μας φαίνεται παράξενο που κάποιοι άλλοι αφιέρωσαν τη ζωή τους στα γράμματα και τις τέχνες.

Το συνηθέστατο λοιπόν, σύνθημα «λεφτά για την Παιδεία», υπό την έννοια του εκσυγχρονισμού της κρατικής εκπαίδευσης που θα εξακολουθεί να αναπαραγάγει την ίδια ιστορία, αγωγή και συμπεριφορά είναι σαφέστατα ατυχές, υπό την έννοια ότι οι εμπνευστές του άλλα έχουν στο μυαλό τους για τούτη την φτωχή σε αξίες και ιδέες Παιδεία που δεν σημαίνει σε καμία περίπτωση επιλεκτικές αυξήσεις στους μισθούς και τα κονδύλια, μιας και αυτά δεν θα κάνουν καλύτερους τους δασκάλους και τους καθηγητές, απλά θα βελτιώσουν τη ζωή τους αλλά πάνω απ' όλα θα διευκολύνουν την συμμετοχή τους στην δελεαστική αφθονία.

Το σύνθημα αυτό δεν στόχευε ποτέ σε κατ' ουσίαν ανύψωση του μορφωτικού επιπέδου των πολιτών και αυτό το είδαμε καθαρά στις χώρες του πρώην ανατολικού μπλοκ με τα πολλά κονδύλια αλλά την κατευθυνόμενη εκπαίδευση και την εξαναγκαστική αποστήθιση των κρατικών δογμάτων.

Οι άνθρωποι που πραγματικά αφιερώθηκαν στην Παιδεία δεν έζησαν ποτέ στις υποτιθέμενες σοσιαλιστικές χώρες όπου δεν αφέθηκαν στο ελάχιστο να σκεφθούν ελεύθερα, αλλά στις κοινωνίες αυτές όπου πρυτάνευε η επένδυση στην πραγματική Παιδεία, στην ελεύθερη και όχι την κατευθυνόμενη από το κόμμα και τον αρχηγό του Γνώση, μια Παιδεία απαλλαγμένη από τον Αρμαγεδδών του ολοκληρωτισμού και του μιλιταριστικού αυταρχισμού.

Θα πρέπει λοιπόν, να είμαστε καχύποπτοι με αυτούς που πρεσβεύουν παρόμοιες αντιλήψεις και μονοπωλούν την επαναστατικότητα για τον απλό λόγο ότι είναι επαγγελματίες του είδους και πάνω απ' όλα μη ακηδεμόνευτοι συνδικαλιστές.

Η Παιδεία, όπως και η πρόσβαση στην Υγεία και την Εκπαίδευση, είναι άμεσα συνυφασμένη με το επίπεδο των πολιτών, κάτι που κληρονομείται από την πρώτη στιγμή που ο άνθρωπος έρχεται σε επαφή με μια ζωή που αναδεικνύει από τις πρώτες στιγμές άρωμα πολιτισμού και ελευθερίας. Οι έννοιες βέβαια είναι σχετικές, όταν μιλάμε κυρίως για την Υγεία, όμως η Παιδεία αποκτάται σε συνθήκες γνωσιακού πλουραλισμού και όχι  πολιτικού αμοραλισμού.

Συνέβη και συμβαίνει πολλές φορές στη ζωή να πεθαίνουν πένητες άνθρωποι από μικροαστικές και μεγαλοαστικές οικογένειες, που παραιτήθηκαν από την όποια εξασφάλιση και επιδόθηκαν στην Γνώση αλλά κυρίως στην απόκτηση Παιδείας. Για κάποιους άλλους αυτό αποκαλείται μάλλον «ερωτηματικό της ζωής», ενίοτε μάλιστα δεν έχουν καν απάντηση επ' αυτού. Γιατί δηλαδή «ο χορτάτος» να αφήνει πίσω του τα πλούτη;

Γιατί παιδιά γόνοι πλούσιων οικογενειών να αφιερώνονται σε πρακτικές αμφισβήτησης της ίδιας της αφθονίας, γιατί να παρεκκλίνουν, ενώ δεν κερδίζουν χρήματα και δόξα στο πεδίο των αστικών μικροπρεπειών που λανσάρονται αδιακρίτως πότε από τον παγκοσμιοποιημένο  νεοφιλελευθερισμό και πότε από τον υφαρπακτικό ψευτο-σοσιαλισμό;

Γιατί κάποιοι άνθρωποι δεν ενδιαφέρονται για τις χρεωκοπημένες ιδεολογίες και όντας σε περίοπτη κοινωνικά θέση παραιτούνται από τα πάντα και αφιερώνονται στην πνευματική καλλιέργεια στην Γνώση και την Παιδεία;

Δεν έχουμε να κάνουμε με τον θρησκευτικό μοναχισμό, τον ασκητισμό ή κάτι παρεμφερές. Μιλάμε απλώς για την στόχευση και δημιουργική εκσκαφή των μεγάλων νοημάτων της ζωής, την αφιέρωση στους μεγάλους στοχαστές, στην μεγάλη Λογοτεχνία και Ποίηση, στην Φιλοσοφία και την Τέχνη. Η απόκτηση Παιδείας είναι κάτι το εντελώς άλλο, η άλλη πλευρά, ο άλλος τόπος. Οι περισσότερες κοινωνίες δεν το διδάσκουν παρά το γεγονός ότι υπάρχουν κάποιας μορφής θεμέλια. Άλλες απλά είναι τριτοκοσμικές και ρητώς μη προσβάσιμες.

Η Παιδεία δεν καλλιεργείται από τα κονδύλια, και μιλώ για την πραγματική Παιδεία και όχι την εκπαίδευση που παρέχει το κάθε σύστημα εξουσίας. Θέλει κόπο και αξίες η αναζήτησή της, πνευματικό υπόβαθρο και γνωσιακά αντανακλαστικά. Εγρήγορση με μια έννοια και απομάκρυνση από δοσμένες και σίγουρες απαντήσεις.

Ένα περιβάλλον σχετικής ερευνητικής ελευθερίας και όχι κατεστημένης σκέψης από την ομήγυρη του κατεστημένου και του στημένου εκπαιδευτικού προσανατολισμού. Είναι η πορεία προς έναν καλύτερο και πιο ποιοτικό κόσμο. Όχι πολυπροϊοντικό και εκθαμβωτικό από πλευράς αφθονίας. Πολύ απλά γιατί το μεγαλείο της γλώσσας σχετίζεται με την προΰπαρξη Παιδείας και Γνώσης. Και η γλώσσα σχετίζεται άμεσα με την επικοινωνία που έχει χαθεί.