Οι άμαχοι από την εισβολή της Χαμάς
και η σκληρή απάντηση του Ισραήλ
Του Φίλιππου Ζάχαρη (zachfil64@gmail.com)
Μετά τα χιλιάδες θύματα της βάρβαρης εισβολής της Ρωσίας στην Ουκρανία, όπου σύμφωνα με τα στοιχεία, μόνο στη Μαριούπολη έχασαν την ζωή τους περισσότεροι από 100.000 άμαχοι από ρωσικούς βομβαρδισμούς και πέραν των χιλιάδων άλλων θυμάτων σε άλλα σημεία της Ουκρανίας, νέα μελέτη του Γερμανικού Ινστιτούτου Μαξ Πλανκ έρχεται τώρα να καταμετρήσει τις ανθρώπινες απώλειες και στη Λωρίδα της Γάζας, από τότε που η Χαμάς επιτέθηκε εκτελώντας εν ψυχρώ εκατοντάδες  αθώους ανθρώπους στο έδαφος του Ισραήλ, μια δολοφονική επίθεση που απαντήθηκε με σφοδρότητα από το καθεστώς Νετανιάχου και τις ισραηλινές επιθέσεις που είτε με την ασπίδα του λαού υπό την Χαμάς είτε από στοχευμένα ή παράπλευρα χτυπήματα του ισραηλινού στρατού, ξεπέρασαν τις 80.000. 
Και στις δύο περιπτώσεις πρόκειται για δύο βάρβαρες εισβολές, της Ρωσίας και της Χαμάς, αλλά και από μια σφοδρή και σκληρή απάντηση του ισραηλινού στρατού που σε πολλές των περιπτώσεων συνιστούν σοβαρές παραβιάσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων.
Βέβαια οι αντιδράσεις για την ρωσική  εισβολή  ήταν -ειδικά στην χώρα μας- από πενιχρές έως ανύπαρκτες, το ίδιο όπως και για τις σφαγές της Χαμάς. Αυτό, όμως, δεν νομιμοποιεί κανέναν απολυταρχικό και δεσποτικό ηγέτη τύπου Νετανιάχου να ισοπεδώνει περιοχές με αμάχους, αναγκάζοντας τους σε μετανάστευση, ανεξάρτητα αν τους ανθρώπους αυτούς τους χρησιμοποιούσε ως ασπίδα η Χαμάς ή βιαιοπραγούσε εναντίον τους σε περίπτωση διαφωνίας. 
Ο απολογισμός είναι βαρύς και συνιστά κατάφωρη παραβίαση του διεθνούς δικαίου. Στην Γάζα, τα χιλιάδες θύματα υπενθυμίζουν πως αν μη τι άλλο χρειάζεται  παρέμβαση των λαών για τον τερματισμό της αιματοχυσίας. 
Παρέμβαση, όμως, σε όλα τα γεγονότα και τις εισβολές αφενός της Ρωσίας, που συνεχίζει να προκαλεί χιλιάδες θύματα, αλλά και της Χαμάς που ξεκίνησε με ωμό τρόπο τον πόλεμο στη Μέση Ανατολή. 
Στη Λωρίδα της Γάζας λοιπόν, χιλιάδες είναι τα θύματα που πλήρωσαν με την ζωή τους ένα ασίγαστο μίσος ανάμεσα σε διαφορετικές εθνότητες. 
Σύμφωνα με τους υπολογισμούς, περισσότεροι από 100.000 άνθρωποι σκοτώθηκαν στον πόλεμο της Γάζας, και χιλιάδες άλλοι τραυματίστηκαν. Το Γερμανικό Ινστιτούτο Μαξ Πλανκ αποτυπώνει την θλιβερή εικόνα με την βοήθεια σχετικής μελέτης. 
Χρησιμοποιώντας μια ψευδο-μπαϊεσιανή προσέγγιση μοντελοποίησης, η μελέτη εκτίμησε ότι μεταξύ της 7ης Οκτωβρίου 2023 και του τέλους του 2024, 78.318 (70.614 – 87.504) άνθρωποι σκοτώθηκαν στη Γάζα ως άμεσο αποτέλεσμα της σύγκρουσης. 
Σε μια μεταγενέστερη ανάλυση που πραγματοποιήθηκε μετά τη δημοσίευση, οι συγγραφείς διαπίστωσαν ότι ο αριθμός των θανάτων που προκλήθηκαν από τη σύγκρουση στη Γάζα πιθανότατα ξεπέρασε τις 100.000 μέχρι τις 6 Οκτωβρίου 2025.
«Ως αποτέλεσμα αυτής της άνευ προηγουμένου αύξησης της θνησιμότητας, το προσδόκιμο ζωής στη Γάζα μειώθηκε κατά 44% το 2023 και κατά 47% το 2024. 
Σε σύγκριση με τα στοιχεία χωρίς πόλεμο, αυτό αντιστοιχεί σε απώλεια 34,4 και 36,4 ετών αντίστοιχα», εξηγεί η  Gómez-Ugarte.
Η μελέτη διαπίστωσε επίσης ότι η κατανομή ηλικίας και φύλου των βίαιων θανάτων στη Γάζα μεταξύ 7 Οκτωβρίου 2023 και 31 Δεκεμβρίου 2024 είναι παρόμοια με τα δημογραφικά πρότυπα που παρατηρήθηκαν σε αρκετές γενοκτονίες που τεκμηριώθηκαν από την Διαυπηρεσιακή Ομάδα για την Εκτίμηση της Παιδικής Θνησιμότητας (UN IGME) των Ηνωμένων Εθνών.
Δεδομένου ότι η γενοκτονία είναι ένας πολύ συγκεκριμένος νομικός όρος, πρέπει να πληρούνται ορισμένες επιπλέον προϋποθέσεις για να μπορεί να εφαρμοστεί. Αυτό δεν ήταν, όμως, το αντικείμενο της παρούσας μελέτης.
Οι επιστήμονες προσφέρουν μια ευέλικτη προσέγγιση για την εκτίμηση της θνησιμότητας που οφείλεται σε συγκρούσεις. 
Οι πρόοδοι στη στατιστική μοντελοποίηση επιτρέπουν τη μερική συνεκτίμηση της «στατιστικής ομίχλης του πολέμου» κατά την εκτίμηση των ποσοστών θνησιμότητας. 
«Οι εκτιμήσεις μας για τις επιπτώσεις του πολέμου στο προσδόκιμο ζωής στη Γάζα και την Παλαιστίνη είναι σημαντικές, αλλά πιθανώς αντιπροσωπεύουν μόνο ένα κατώτατο όριο του πραγματικού επιπέδου θνησιμότητας. 
Η ανάλυσή μας επικεντρώνεται αποκλειστικά σε άμεσους θανάτους που οφείλονται σε συγκρούσεις. Οι έμμεσες επιπτώσεις του πολέμου, που συχνά είναι μεγαλύτερες και πιο μακροχρόνιες, δεν ποσοτικοποιούνται στις εκτιμήσεις μας», λέει η Gómez-Ugarte.
Η μέτρηση των ποσοστών θνησιμότητας σε καταστάσεις σύγκρουσης είναι σημαντική και απαραίτητη. «Ωστόσο, η επείγουσα ανάγκη δεν πρέπει να αποτελεί δικαιολογία για την έλλειψη μεθοδολογικής ακρίβειας. 
Ενθαρρύνουμε τους ερευνητές που ασχολούνται με τη δημογραφία των συγκρούσεων να ενσωματώνουν τις αβεβαιότητες απευθείας στις εκτιμήσεις της θνησιμότητας με τη βοήθεια στατιστικών εργαλείων», καταλήγει η ερευνήτρια.