ΔΗΜΟΚΡΑΤΗΣ separator ΕΦΗΜΕΡΙΔΑ ΜΥΤΙΛΗΝΗΣ separator ΕΙΔΗΣΕΙΣ ΤΗΣ ΛΕΣΒΟΥ
Facebook Επικοινωνία
Δευτερα 17 Φεβρουαριου 2025
Διεύθυνση ΑΡΙΩΝΟΣ 6, ΜΥΤΙΛΗΝΗseparator Τηλέφωνο 22510-25524separator Fax 22510-28741separator Επικοινωνία ef_dimokratis@otenet.gr
ΕΙΔΗΣΕΙΣ
Τετάρτη 5 Φεβρουαρίου 2025

Του Δημ. Χατζηλία

Ημερομηνία5 Φεβρουαριου 2025
«Δημογραφικά & πληθυσμιακά του Σκαλοχωρίου Λέσβου»
«Δημογραφικά & πληθυσμιακά του Σκαλοχωρίου Λέσβου»

Η εργασία αυτή, καρπός προσπάθειας και έρευνας πολλών ετών, αναφέρεται στις οικογένειες που υπήρχαν την περίοδο 1904-1914 στις δύο συνοικίες του Σκαλοχωρίου με χριστιανικό πληθυσμό. Είναι οι συνοικίες του Αγίου Γεωργίου, του ενοριακού ναού και η Πέρα Παναγιάς, η περιοχή κάτω από το Β' Νεκροταφείο του χωριού, όπου χτίστηκε το 1904, μέσα στο νεκροταφείο, η εκκλησία (παρεκκλήσι) των Εισοδίων της Θεοτόκου. Τη συνοικία αυτή τη λέμε και «Πέρα Μαχαλά».
Στο βιβλίο μας «Το Σκαλοχώρι του χθες. Ψάχνουμε τις ρίζες μας, μιλάμε για πρόσωπα και γεγονότα», Μυτιλήνη 2014, αναφέρουμε, ονομαστικά, τους Σκαλοχωρίτες που τα έτη 1909, 1911 και 1912 ήταν υπόχρεοι διαφόρων φόρων, πλήρη στοιχεία για είκοσι οικογένειες, είκοσι τρεις οικογένειες που απόγονοί τους δεν υπάρχουν σήμερα, στο χωριό, στο δε βιβλίο «Σκαλοχωρίτικα. Μικρά, σημαντικά, περασμένα», Μυτιλήνη 2017, πλήρη στοιχεία για άλλες έξι οικογένειες.
Αναλυτικά στοιχεία για το χριστιανικό πληθυσμό του Σκαλοχωρίου υπάρχουν και στον Κώδικα, τον αληθινό, της Εκκλησίας του Αγίου Γεωργίου, 1879-1914, όπου στις σελίδες 306-360 αναφέρονται στοιχεία για τις 152 οικογένειες της συνοικίας του Αγίου Γεωργίου και τις 55 οικογένειες της συνοικίας Πέρα Παναγιάς. Το σύνολο και στις δύο συνοικίες το 1882 ήταν 524 άρρενες και 428 θήλεις. Μέχρι το 1904 η μόνη πηγή που έχουμε για τα κοινοτικά και εκκλησιαστικά θέματα του Σκαλοχωρίου είναι ο κώδικας αυτός.
Το 1904 όταν δημογέροντες ήταν οι Νικόλαος Η. Χατζηλίας, Απόστολος Χαραλάμπους (Συκάς) και Γρηγόριος Δημητρίου (Τζαννής) και το 1905 όταν δημογέροντες ήταν οι Μανωλάκης Αρχοντής, Ανέστης Θεοδοσίου και Χρήστος Ν. Χατζή Ευστρατίου άρχισαν να τηρούν Κοινοτικό Βιβλίο Νοφουσίων (μητρώο πληθυσμού) μέχρι τις αρχές του 1914 και πριν την άφιξη των πρώτων προσφύγων, με ισλαμική χρονολόγηση των γεννήσεων.
Θα λέγαμε, με τα σημερινά δεδομένα, ότι οι 716 άρρενες και 614 θήλεις που περιλαμβάνονται στο βιβλίο αυτό των Νοφουσίων ήταν ο πληθυσμός του Σκαλοχωρίου την περίοδο από το τέλος του 1903 μέχρι 24-5-1914.
Μερικοί βρίσκονταν στις Ελληνικές Κοινότητες της Μ. Ασίας, σε άλλα μέρη ή στην Αμερική νόμιμα ή λάθρα. Υπάρχουν και τέσσερις οικογένειες και μέλη άλλων οικογενειών που ήρθαν στο χωριό πριν το διωγμό από τη Μ. Ασία και μετά την απελευθέρωση άλλοι από την Αμερική.
Διαπιστώσαμε, από πολλές πηγές, ότι μερικοί-μερικές που γεννήθηκαν μετά την απελευθέρωση, κυρίως την περίοδο 1913-14, δεν περιλαμβάνονται στο βιβλίο αυτό. Τους περιλάβαμε βάζοντας τα ονόματά τους μέσα σε παρένθεση στο τέλος κάθε οικογένειας. Ακόμη δεν περιλαμβάνονται τρεις οικογένειες με τέκνα που γεννήθηκαν την περίοδο 1909-1912.
Σε πολλές περιπτώσεις, για να βοηθήσουμε τους αναγνώστες, βάζουμε μέσα σε παρένθεση συζύγους που δεν αναφέρονται στο βιβλίο Νοφουσίων, τέκνα που γεννήθηκαν μετά το 1914 και δίνουμε πληροφορίες που έχουμε από άλλες πηγές.
Οι οικογένειες που αναφέρουμε είναι 196 στη συνοικία του Αγίου Γεωργίου και 77 στη συνοικία Πέρα Παναγιάς. Από αυτές 10 ήταν μονομελείς, 33 διμελείς, εξαμελείς 27, επταμελείς 27, οκταμελείς 23, δεκαμελείς 13, ενδεκαμελείς 6, δωδεκαμελείς 2, δεκατριμελείς 2 και εννεαμελείς 17. Οι υπόλοιπες ήταν τριμελείς, τετραμελείς και πενταμελείς. Αρκετές εκτός από γονείς και τέκνα περιλάμβαναν αδέρφια, γονείς κι άλλους συγγενείς• ήταν, όπως λέγονται, εκτεταμένες ή σύνθετες οικογένειες. Το σύνολο και στις δύο συνοικίες, εκτός των θανόντων, ήταν 728 άρρενες και 620 θήλεις. Ο χριστιανικός πληθυσμός του Σκαλοχωρίου στις αρχές του 1914 ήταν 1348 άτομα και συμφωνεί με απογραφικά στοιχεία, για την ίδια περίοδο, που δημοσιεύσαμε παλαιότερα (1330 άτομα).
Αργότερα, μετά την απελευθέρωση, σχεδόν, όλες οι οικογένειες έγιναν παραδοσιακές, πυρηνικές. Σε μερικές άλλαξε και το επίθετο. Μερικοί πήραν επίθετο από το χωριό που ήρθαν, π.χ. Μολυβιάτης (από το Μόλυβο), Ερέσιος (από Ερεσό), Χιδεριώτης (από Χίδηρα-Χύδερα), Τελωνιάτης (από Τελώνια-Άντισσα) και κάποιοι το επίθετο του δεύτερου άνδρα της μητέρας.
Αναφέρουμε ξεχωριστά, ακόμη, τους 156 άρρενες άγαμους όλων των ηλικιών, από τα 18 και πάνω, Σκαλοχωρίτες, που το 1911-1912 ήταν υπόχρεοι μόνο για δημοτικό φόρο. Πολλοί από αυτούς πολέμησαν στους Βαλκανικούς Πολέμους, στη Μ. Ασία κι ένας ήταν, σίγουρα, και στη Λεσβιακή Φάλαγγα. Ο δημοτικός φόρος για την κατηγορία αυτή των κατοίκων του χωριού ήταν 15 ή 20 γρόσια το χρόνο.
Αναφέρουμε στοιχεία γιο. τις πρώτες οικογένειες προσφύγων που ήρθαν, το 1914, στο χωριό, αλλά και αρκετές οικογένειες που έμειναν κι από τους δύο διωγμούς.
Στο πρώτο μέρος της εργασίας αυτής όλοι οι Σκαλοχωρίτες, όπου γης, εκτός των μη Σκαλοχωρίτικης καταγωγής προσφύγων κι αυτών που ήρθαν στο Σκαλοχώρι μετά το 1913-14 από άλλα μέρη, θα βρουν στοιχεία της «ταυτότητάς» τους• θα βρουν τους προγόνους τους.
Για όλους, αλλά και για τους δεύτερους που ήρθαν μετά το 1914, παραθέτουμε πλήρη κατάλογο όλων των οικογενειών που υπήρχαν στο χωριό το 1959.
Στην παρούσα έκδοση βρίσκουμε και τις οικογένειες που, για διάφορους λόγους, έχουν «σβήσει».
Παραθέτουμε στο Β' Κεφάλαιο, με αλφαβητική σειρά, τους συγγενείς-κληρονόμους αποθανόντων Σκαλοχωριτών από όπου αντλούμε, για την περίοδο 1919-1935, σημαντικά δημογραφικά και οικονομικά στοιχεία. Όλα τα στοιχεία αυτά αντέγραψα, χειρόγραφα, την περίοδο 1956-1957 με τη βοήθεια του τότε Γραμματέα της Κοινότητας Σταύρου Μιχ. Μουτάφη.
Δημοσιεύουμε στο Γ' Κεφάλαιο όλα τα οθωμανικά αστικά και αγροτικά ανταλλάξιμα ακίνητα του χωριού, την περιοχή, την έκταση και ονομαστικά τους Τούρκους που τα άφησαν κι εκείνους που τα πήραν. Χωρίς τη γνώση των στοιχείων αυτών οποιαδήποτε εργασία για την ιστορία και τον πολιτισμό του Σκαλοχωρίου πριν το 1923 θα «πάσχει».
Όλα τα στοιχεία αυτά μπορέσαμε να μελετήσουμε και να αντιγράψουμε, τα πρώτα χρόνια του 21ου αιώνα, χάρη στη βοήθεια και τις διευκολύνσεις του υπεύθυνου, τότε, της Κτηματικής Υπηρεσίας του Δημοσίου κ. Παντελή. Στο κεφάλαιο αυτό αναφέρουμε στοιχεία και για την ανταλλαγή των Τούρκων του Σκαλοχωρίου.
Στο Παράρτημα, τέλος, παραθέτουμε κάποια άρθρα μας που δημοσιεύτηκαν στον τοπικό τύπο της Λέσβου σχετικά με τους ανθρώπους και την Ιστορία του χωριού. Τα πρώτα απαντούν και σε ανακρίβειες που, κατά τη γνώμη μας, έχουν διατυπωθεί - δημοσιευθεί για την ιστορία και τον πολιτισμό του Σκαλοχωρίου.
Το βιβλίο αυτό, με τα σημαντικά και άγνωστα δημογραφικά και πληθυσμιακά στοιχεία, δεν θα «κυκλοφορήσει» στο εμπόριο. Θα διατεθεί, όπως και τα προηγούμενα έξι, δωρεάν (θα χαριστεί).


ΔΙΑΒΑΣΤΕ
Τελευταίες ειδήσεις
Ημερομηνία14 Φεβρουαριου 2025
Ημερομηνία14 Φεβρουαριου 2025
Ημερομηνία14 Φεβρουαριου 2025
Ημερομηνία14 Φεβρουαριου 2025
Διαφήμιση
Resource id #8
Διαφήμιση
Μέλος
Εξώφυλλο
> <
  • ΕΙΔΙΚΟΣ ΚΑΡΔΙΟΛΟΓΟΣ

    Διαφήμιση
    ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ Ε. ΑΡΩΝΗΣ
    Holter πίεσης και ρυθμού
    Δοκιμασία κοπώσεως Φορητός υπέρηχος
    Μυτιλήνη Βουρνάζων 2 τηλ.2251302311
    Γέρα:Παπάδος τηλ.22510-83600
    aroniskos@gmail.com

    Φυσικοθεραπεύτρια Manual Therapist

    Διαφήμιση
    Σταυρουλάκη-Γαλάτη Ιφιγένεια
    Πτυχιούχος Φυσικοθεραπείας ΑΤΕΙ Θεσσαλονίκης-PAMP
    Σύμβαση με ΕΟΠΥΥ
    Ασκληπιού 39 Χρυσομαλλούσα Μυτιλήνη
    τηλ. 22510-54898- 6977957180
  • ΙΩΑΝΝΗΣ Α. ΜΑΛΛΙΑΣ

    Διαφήμιση
    ΧΕΙΡΟΥΡΓΟΣ ΟΦΘΑΛΜΙΑΤΡΟΣ
    Διδάκτωρ Ιατρικής Σχολής Πανεπιστημίου Αθηνών
    Καλλιπόλεως 3,Νέα Σμύρνη, τηλ:210-9320215
    Καβέτσου 10, Μυτιλήνη, τηλ: 2251038065

    Χειρουργός Ωτορινολαρυγγολόγος

    Διαφήμιση
    Έλενα Μπούμπα
    Στρατιωτικός Ιατρός
    Διδ.Παν.Αθηνών
    Διπλωματούχος Ευρ.Ακαδημίας
    Πάρνηθας 95-97 Αχαρναί
    2102467085 & 6938502258
    email- elenboumpa@gmail.com
  • ΕΙΔΙΚΟΣ ΟΡΘΟΔΟΝΤΙΚΟΣ

    Διαφήμιση
    ΧΑΤΖΗΔΗΜΗΤΡΙΟΥ Α.ΜΙΧΑΛΗΣ
    Πτυχιούχος Παν. Αθηνών
    Καβέτσου 32-Μυτιλήνη
    τηλ. 22510 43377
    Καρατζά 10-Μύρινα Λήμνου
    22540 26652- κιν.6974117849

    ΟΡΘΟΠΑΙΔΙΚΟΣ

    Διαφήμιση
    ΓΙΩΡΓΟΣ Ι. ΠΑΠΙΟΜΥΤΗΣ
    ΟΡΘΟΠΑΙΔΙΚΟΣ ΧΕΙΡΟΥΡΓΟΣ
    ΤΡΑΥΜΑΤΟΛΟΓΟΣ
    ΚΑΒΕΤΣΟΥ 32
    ΤΗΛ:22510-55711
    ΚΙΝ:6942405440
  • ΕΝΔΟΚΡΙΝΟΛΟΓΟΣ - ΔΙΑΒΗΤΟΛΟΓΟΣ

    Διαφήμιση
    ΑΣΗΜΑΚΗΣ Ε. ΜΟΥΦΛΟΥΖΕΛΛΗΣ
    θυρεοειδής Σακχαρώδης Διαβήτης 1,2&Κυήσεως
    Οστεοπόρωση Διαταραχές Έμμηνου Ρύσεως
    ΚΑΒΕΤΣΟΥ 32 ΜΥΤΙΛΗΝΗ & ΠΑΠΑΔΟΣ ΓΕΡΑΣ
    22510-43366 6972332594

    Book and Art

    Διαφήμιση
    ΒΙΒΛΙΟΠΩΛΕΙΟ
    Βάλια Μπαρμπατιώτη
    Κομνηνάκη 5 Μυτιλήνη
    τηλ:22510-37961
    www.facebook.com/Book.and.Art.Mytilini
  • ψαράδικο

    Διαφήμιση
    ΦΡΕΣΚΑ ΨΑΡΙΑ & ΛΑΧΑΝΙΚΑ
    Μαγειρευτά- Θαλασσινά φαγητά -σαλάτες- ψαρόσουπες -ψαρομεζέδες στη λαδόκολλα
    Ψητά & Τηγανιτά κατόπιν παραγγελίας
    τηλ. 22510 34333

    ΠΤΗΝΟ-ΦΑΡΜΑ ΓΕΡΑΣ

    Διαφήμιση
    Γαζής Χαράλαμπος
    Γεωπόνος ΤΕ
    Κότες-κοκόρια-χήνες-γαλοπούλες-πάπιες-αυγά ελευθέρας βοσκής
    τηλ.: 6946167995
  • Αυγοπωλείο Χατζέλη

    Διαφήμιση
    Αυγά και τοπικά παραδοσιακά προϊόντα
    Κατάστημα στο πάρκινγκ Μυτιλήνη
    Οδυσσέα Ελύτη 20
    τηλ.2251306790

    Κάβα Κουτσουραδή

    Διαφήμιση
    Κάβα ποτών στη Μυτιλήνη. Είμαστε κοντά σας από το 1986
    Ικαρίας 6, Μυτιλήνη, 81100
    Τηλ. 2251022213
  • Μεζεδοπωλείο- Ουζερί

    Διαφήμιση
    "Απάγκιο"
    Εξαιρετικά σπιτικά φαγητά- Λεσβιακά τοπικά προϊόντα
    οικονομικές τιμές-Ζωντανή μουσική κάθε Σάββατο
    τηλ. 22510 20797

    Elysion Hotel

    Διαφήμιση
    Elysion Hotel – Ξενοδοχείο γάμου
    Διεύθυνση: Νεάπολη Μυτιλήνης
    Τηλέφωνο: 2251 061531-2
    Fax:22510 61294
    Website: www.elysion.gr
  • ΤΕΧΝΙΚΟ ΓΡΑΦΕΙΟ

    Διαφήμιση
    ΠΤΥΧ.ΠΟΛΙΤΙΚΟΣ ΜΗΧΑΝΙΚΟΣ Τ.Ε.
    ΜΕΛΕΤΗ ΕΠΙΒΛΕΨΗ ΚΑΤΑΣΚΕΥΗ
    ΠΡΩΤΟΨΑΛΤΗΣ ΝΙΚΗΦΟΡΟΣ
    ΕΛ.ΒΕΝΙΖΕΛΟΥ21&ΟΔ.ΕΛΥΤΗ 1ος ΟΡΟΦΟΣ
    ΤΗΛ:2251022255/6945353105
    email:nprot@yahoo.gr

    Europcar

    Διαφήμιση
    AUTO MOTO LESVOS A.E Πάνος Σπανέλης. Κεντρικό:Κουντουριώτη 49Γ Μυτιλήνη τηλ:2251043313 fax42853 κιν.6976809252 Αεροδρόμιο:2251061665
    www.europcar-lesvos.com
    info@europcar-lesvos.com
  • Αρχιτέκτων - Μηχανικός

    Διαφήμιση
    Γ. Λίνος & Άννα Λίνου
    Έκδοση οικοδομικών αδειών,τακτοποιήση αυθαιρέτων, ΠΕΑ,Κτηματολόγιο,επισκευές,ανακαινίσεις,πωλήσεις νεόδμητων
    Γυμ. Δαυίδ 21 Μυτιλήνη
    τηλ. 6946140998-6957593484
ΜΥΤΙΛΗΝΗ ΚΑΙΡΟΣ Μικρές Αγγελίες
ΜΙΚΡΕΣ ΑΓΓΕΛΙΕΣ

Βρείτε άμεσα αυτό που ζητάτε